Help, ik heb verstopping – deel 1

In dit blogartikel: Help, ik heb verstopping: hoe je dit door middel van voeding en massage kunt verlichten | boek van Floor Tuinstra | Workshop maart: ‘Word je eigen voedingsconsulent’ | TCM-module voor professionals: ‘TCM-voedingstherapie voor Milt en Maag’ | Zero waste tip

Help, ik heb verstopping – deel 1

Meestal begin ik mijn blog met een persoonlijk verhaal. Maar over dit onderwerp kan ik gelukkig niet uit eigen ervaring meepraten. Wel uit ervaring als therapeut.

In de Chinese geneeskunde zoeken we naar balans in de spijsvertering. Misschien nog belangrijker dan wat er in onze buik belandt, is wat eruit komt. Het lijkt een moeilijk en smerig thema, maar het is zeker de moeite waard dat we er eens dieper op ingaan.

Als je te weinig naar het toilet kunt, is dat een teken dat je spijsvertering niet optimaal functioneert. Westers spreken we dan van obstipatie.

De Westerse geneeskunde is vrij ruim wat betreft de vraag hoe ‘vaak’ je zou moeten gaan:

• als je minder dan twee keer per week ‘gaat’
• over een periode van meer dan drie maanden
• en er is ook sprake van moeizame stoelgang of harde/droge ontlasting, dan spreek je van obstipatie.

De TCM is daar strenger in. Het is optimaal als je elke dag naar het toilet kunt. Als je om de dag naar het toilet gaat, dan is dat ook ‘regelmatig’, maar volgens de TCM-visie toch net een tikkeltje te weinig om het lichaam effectief van afvalstoffen te ontdoen.

Soorten obstipatie

De TCM kent meerdere soorten obstipatie. Maar wat deze verschillende soorten ontlasting met elkaar gemeen hebben is dat de ontlasting niet elke dag plaatsvindt.

Bij obstipatie op basis van een qi-leegte in de dikke darm is de aandrang wel aanwezig maar je kunt gewoon niet elke dag naar het toilet. We kijken eerst naar deze vorm van obstipatie.

Bij obstipatie op basis van een yin-deficiëntie in de dikke darm heb je vooral droge ontlasting en eventueel ook hitte-kenmerken in het lichaam. Obstipatie op basis van een qi-stagnatie leidt tot keutelachtige ontlasting. Deze laatste vormen van obstipatie ga ik in de loop van het jaar bespreken.

Bij een qi-leegte is er dus te weinig qi, oftewel energie om de ontlasting door de darmen te bewegen.

Typische kenmerken zijn

• de ontlasting heeft een normale vorm of is normaal met vervolgens een brijig gedeelte
• vermoeidheid of zweten na het ontlasten
• evt. onrustige buik, opgeblazen gevoel
• darmgeluiden

Oplossingen voor een qi-leegte obstipatie

Allereerst: wat helpt niet?

Extra veel water drinken. Natuurlijk moet je wat drinken, maar als je te veel drinkt, dan moet het lichaam weer extra kracht gebruiken, dus qi. Maar die heb je dus niet voldoende. En dan gaat het allemaal nog lastiger.

Wat helpt dan wel vanuit de voeding

• alles wat handig is voor het opbouwen van qi van de milt, is ook handig voor het qi van de dikke darm. Dat houdt alle basisprincipes van de Chinese voedingsleer in:
• eet meer gekookte of anderszins bereide maaltijden: vervang broodmaaltijden door gekookte maaltijden (deze kun je ook koud eten, zoals aardappelsalade, rijstsalade, eiersalade, koude gehaktballetjes, etc.)
• vermijd de magnetron
• vermijd een overmaat aan diepvries (de koude blijft in het eten zitten en kost je eigen kracht – dus qi – om het eten goed te kunnen verteren
• warm water drinken
• gebruik milde kruiden en specerijen, zoals dille, basilicum, bieslook: deze dynamiseren onze qi dus ook het qi wat de darmen aanstuurt

Wat ook nog helpt

• massage (blijf lezen!!)
• beweging (want dan breng je je qi op gang)
• ademhalingsoefeningen 

Massage tegen obstipatie

Voor een simpele en effectieve massage ging ik te rade bij mijn collega Floor Tuinstra. Ze is reflexoloog en heeft een boek geschreven over baby reflexologie “Reflexologie voor baby’s. Masseer de kwaaltjes van je kindje in 1 minuut weg.”

De massagetechnieken die Floor beschrijft, zijn in eerste instantie gericht op baby’s. Maar omdat de technieken een leven lang meegaan, werken ze natuurlijk net zo goed voor kinderen én volwassenen. Het fijne is dat deze massage via de voeten gaat.

Massage van de zonnevlecht – via je voet

Floor legde me uit dat deze massage diverse klachten in de buik kan verlichten. Massage van de zonnevlecht werkt kalmerend omdat de zonnevlecht correspondeert met het vlechtwerk van zenuwen achter onze maag. Dit zenuwnetwerk spreidt zich uit door de hele buikholte. Door dit punt via de voet te masseren, ontstaat er ontspanning in je buikholte en kun je klachten in je buik verlichten. Door de ontspanning en tegelijkertijd het stimuleren van de qi kan het lichaam ook beter ontlasting loslaten. Als er te weinig ontlasting is om los te laten dan is deze massagetechniek alsnog de eerste stap om de spijsvertering te ontspannen en weer kracht en Qi (energie) op te bouwen. Daarna zou je nog andere technieken kunnen doen.

Dus hier volgt de massage om obstipatie te verlichten. Je masseert beide voeten. Dat kan tegelijk of na elkaar.

1. op iedere voet een duim plaatsen
2. de duimen worden vlak onder de bal van de voet geplaatst (zie het plaatje), op het ronde bolletje/zonnevlecht
3. geef druk schuin naar boven
4. je kunt een pulserende druk geven
5. wissel eventueel van voet
6. doe dit elke dag 1 minuut

Wil je meer lezen over babyreflexologie, neem een kijkje op Floor’s website. Haar boek kun je hier inzien. Momenteel heeft ze juist een aanbieding. Nog even voor de zekerheid: dit is géén affilliate link; ik verdien hier helemaal niets aan. Dit is simpelweg een super tip die ik met jullie wilde en mocht delen. 😊

Overige activiteiten

15 maart: begin van de module voor professionals: TCM-voedingstherapie voor Milt en Maag; Zhong-geaccrediteerd; er zijn nog een paar plekken vrij.
21 maart: seminar voor professionals: Chinese voedingsleer bij kinderwens, tijdens de zwangerschap en na de bevalling; Zhong en FAGT-geaccrediteerd.
31 maart: workshop ‘Word je eigen voedingsconsulent’

Zero Waste tip: schimmel in de woning verwijderen

Als je last hebt van kleine schimmelplekjes in de badkamer, kun je dit middel proberen: baking soda en sterke natuurazijn. Meng deze 1:1. Let op: dit gaat bruisen. Meng dusdanig dat er een smeerbare pasta ontstaat. Dit smeer je op de schimmelplekken. Laat enkele uren inwerken en spoel dan af met water. Deze procedure moet je waarschijnlijk meerdere keren herhalen.